Avrupa kınamayla yetindi, ABD’nin destek açıklaması gecikti

FETÖ’nün 15 Temmuz 2016’daki hain darbe girişiminin ardından birçok ülke ve uluslararası örgütün yetkilileri, darbe girişimini kınayarak Türkiye’deki seçilmiş hükümetin yanında yer aldı.

Avrupalı ülkeler sadece kınama mesajı iletmekle yetinip darbe girişiminin ardından çok uzun süre Türkiye’ye gelmekten imtina ederken, Ortadoğu ülkelerinden Bahreyn, Filistin, Katar, Irak ve İran’dan üst düzey temsilciler Türkiye’yi ziyaret etti.

Uluslararası örgütlerden Avrupa Konseyi, Avrupa Parlamentosu, Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı Parlamenter Asamblesi (AGİTPA) Birleşmiş Milletler ile İslam Dünyası Sivil Toplum Kuruluşları Birliği’nin (İDSB) başkan ve temsilcileri, girişimin ardından Ankara’ya ziyarette bulundu.

ABD’den, Türkiye’deki seçilmiş hükümete destek açıklaması ise 15 Temmuz gecesinde olaylar devam ederken hükümet yetkililerinin, bunun bir darbe girişimi olduğunu belirtmiş olmasına rağmen yaklaşık 3 saat gecikmeli yapıldı.

Ankara’nın ABD yönetiminden beklediği içerikte ilk açıklama, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın hayatta olduğu ve darbecilerin elinde olmadığı anlaşıldıktan sonra, yani darbenin başarısızlığa uğrayacağı belli olmaya başladığında geldi.

FETÖ’nün darbe girişiminin üzerinden yaklaşık 1,5 ay geçtikten sonra, 24 Ağustos’ta dönemin ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden, Türkiye’ye geldi. Biden’ın Ankara’daki temaslarında en önemli gündem maddesi ise FETÖ elebaşı Fetullah Gülen’in iadesi oldu.

Erdoğan ile ortak basın toplantısı düzenleyen Biden, gecikmeli ziyaretiyle ilgili özür dileyerek, “Keşke daha önce buraya gelebilseydim.” ifadesini kullandı.

Üst düzey telefon görüşmeleri

15 Temmuz’un ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı arayan ilk yabancı ülke lideri ise Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin oldu. Darbe girişiminden bir gün sonra Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı telefonla arayan Putin, Türkiye’ye ve Türk halkına “geçmiş olsun” dileklerini iletti.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, 19 Temmuz’da da dönemin ABD Başkanı Barack Obama ile telefon görüşmesi yaptı. Görüşmede Obama, Türkiye’de demokratik bir şekilde seçilmiş hükümeti şiddet kullanarak yıkmayı hedefleyen darbe girişimini kınadıklarını ve Türkiye’de demokrasiyi desteklediklerini ifade etti.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın telefon görüşmesi yaptığı yetkililer arasında Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdülaziz, dönemin Yunanistan Başbakanı Aleksis Çipras, Almanya Başbakanı Angela Merkel, NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg de yer aldı.

Darbe girişimi karşısında dönemin Başbakanı Binali Yıldırım’ı ve Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nu arayan çok sayıda ülkenin başbakanı ve uluslararası örgüt yetkilileri de Türkiye’deki demokrasinin devamlılığına ve seçilmiş hükümete güçlü destek beyanında bulundu.

AA