Posted by Gazeteci
Jul 02, 2014
Başbakan Erdoğan’ın adaylığı dünya basınında
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın AK Parti tarafından cumhurbaşkanı adayı olarak açıklanması, uluslararası basında geniş yankı buldu.
Yabancı basın Erdoğan’ın AK Parti’nin cumhurbaşkanı adayı olarak açıklanması haberine geniş yer verdi. Uluslararası haber ajansları Erdoğan’ın adaylığını flaş haber olarak duyururken, birçok yabancı televizyon ve internet sitesi de habere ilk sıralarda yer verdi.
İngiliz yayın kurumu BBC, Başbakan Erdoğan’ın cumhurbaşkanı adayı gösterilmesini, “Erdoğan Türkiye’nin cumhurbaşkanlığı için yarışacak” başlığıyla duyurdu. Haberde, 2003’ten bu yana başbakan olan Erdoğan’ın, “halk tarafından belirlenecek ilk cumhurbaşkanlığı yarışına” aday olduğuna vurgu yapıldı.
Cumhurbaşkanının daha önce parlamento tarafından belirlendiğine işaret edilen haberde, “AK Parti ard arda altı kez ulusal ve yerel düzeyde seçimleri kazandı ve işçi sınıfından aldığı sağlam desteği korudu” değerlendirmesi yapıldı. Haberde, Erdoğan’ın cumhurbaşkanı adayı gösterilmesinin parti üyeleri tarafından “coşkuyla karşılandığı” belirtildi.
İngiliz Financial Times (FT) gazetesi de internet sitesinde, “Erdoğan Türkiye’nin ilk cumhurbaşkanlığı yarışına giriyor” başlığıyla yer verdiği haberde, şu ifadeleri kullandı:
“Türkiye’nin Başbakanı Erdoğan ülkenin ilk doğrudan cumhurbaşkanlığı yarışına girecek. Aylardır süren spekülasyonların ardından, Erdoğan’ın adaylığı Ankara’da 4 bin kişinin katıldığı büyük bir toplantıyla duyuruldu. Son dönemde yapılan birkaç ankete göre Başbakan Erdoğan’ın cumhurbaşkanlığı seçiminde yüzde 50’den fazla desteğe sahip olması, onu biri 10 Ağustos’ta diğeri 24 Ağustos’ta yapılması planlanan iki turlu seçim sürecinin favori adayı olarak gösteriyor.”
“Erdoğan zirvede kalmak istiyor, bunu da başaracak gibi”
Almanya basını da Başbakan Erdoğan’ın cumhurbaşkanlığı adaylığını ilk sıralarda gördü.
Spiegel dergisi, “AK Parti Erdoğan’ı cumhurbaşkanı adayı gösterdi” başlığıyla verdiği haberde, “Başbakan Erdoğan’nın görev süresinin bitmesinden sonra da ülkenin zirvesinde kalmak istediği ve bunu da başaracak gibi görüldüğü” değerlendirmesini yaptı.
Partisinin kendisini cumhurbaşkanlığı görevi için aday gösterdiği, yapılan anketlerde de Erdoğan’ın önde olduğuna işaret edilen haberde, yapılan bir ankete göre Erdoğan’ın ilk turda seçimleri kazanabileceğini gösterdiği ifade edildi.
Haberde ayrıca muhalefet tarafından pazar günü aday gösterilen bilim tarihçisi ve diplomat Ekmeleddin İhsanoğlu’nun “daha az karizmatik olarak görüldüğü” kaydedildi.
Die Zeit gazetesi de “AK Parti, Erdoğan’ı cumhurbaşkanı adayı gösterdi” başlıklı haberinde, Başbakan Erdoğan’ın cumhurbaşkanı seçimlerinde aday olduğu, muhalefetin de karşı aday gösterdiği ancak “rakip adayın Erdoğan karşısında daha az şansa sahip olduğu” yorumunu yaptı.
Haberde, cumhurbaşkanı seçimlerinde ilk kez yurt dışında yaşayan yaklaşık 2,5 milyon seçmenin de oy kullanacağına işaret edildi.
“5 yıl daha ülkenin kaderini belirleyecek”
Almanya’nın en çok satan gazetelerinden Bild ise “Erdoğan Cumhurbaşkanı seçimlerinde aday oldu” başlığıyla duyurduğu haberde, Başbakan Erdoğan’ın AK Parti’nin adayı olarak resmen açıklandığına vurgu yaptı.
AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Mehmet Ali Şahin tarafından, Ankara’da düzenlenen tanıtım toplantısında Erdoğan’ın adaylığının açıklandığı ifade edilen haberde, Erdoğan’ın 2003 yılından beri başbakanlık görevini yürüttüğü belirtildi.
Erdoğan’ın “şimdiye kadar daha fazla sembolik görev olarak bilinen en yüksek devlet makamına geçmek istediği, böylelikle 5 yıl daha ülkenin kaderini belirleyeceği” değerlendirmesi yapılan haberde, “cumhurbaşkanı olarak kabine toplantılarına katılma hakkı gibi bazı yetkilerini kullanmak istediği” ifade edildi.
Başbakan Erdoğan’ın cumhurbaşkanı adaylığının açıklamasını N24 televizyon kanalı ve Focus dergisi gibi bazı basın kuruluşları son dakika bilgisi olarak geçti.
Fransız basını
Başbakan Erdoğan’ın cumhurbaşkanı adaylığına, Fransız basını da geniş yer verdi.
Le Figaro gazetesi, Erdoğan’ın en az 5 yıl daha Türkiye’yi yönetmeye talip olduğunu yazdı. Türkiye’de ilk defa halk oylamasıyla bir cumhurbaşkanının seçildiğine değinilen haberde, “Erdoğan’ın son yapılan ankete göre yüzde 56’dan fazla oy almasının beklendiğine” işaret edildi.
Erdoğan’ın ağustosta yapılacak seçimlerde AK Parti’nin adayı olacağını duyuran Europe 1 radyosu da “son yerel seçimleri kazanan Erdoğan’ın ilk turda ipi göğüsleyebileceği” yorumunu yaptı.
France 24 televizyonu ise “AK Parti’nin cumhurbaşkanı adayı Erdoğan” başlıklı haberinde, “Erdoğan’ın seçimi kazanma şansının çok yüksek olduğu” ifade edildi. Erdoğan’ın adaylığının sürpriz olmadığı tespitine yer verilen haberde, seçilmesi halinde Erdoğan’ın, “Atatürk’ten sonra Türkiye’yi en uzun süreyle yöneten kişi” olacağı vurgulandı.
Lyon merkezli haber kanalı Euronews ise haberinde, 11 yıldır Türkiye’yi yöneten Erdoğan’ın popülaritesini koruduğu ve “anketlere göre seçimleri kazanmasının kaçınılmaz olduğu” değerlendirmesine yer verdi.
“Boğaz’ın güçlü adamı”
Avusturya medyası da Başbakan Erdoğan’ın Cumhurbaşkanlığı adaylığını flaş haber olarak duyurdu.
Der Standard gazetesi, “Türkiye Cumhuriyeti’nin mevcut başbakan Recep Tayyip Erdoğan, altı hafta içinde yapılacak seçimlerde devlet başkanı olmak istiyor” ifadelerini kullandı.
Kurier gazetesi de “Erdoğan şimdi resmen cumhurbaşkanı olacak” başlığını kullandığı haberinde, Başbakan Erdoğan’ın Viyana’ya yaptığı ziyaretin büyük bir heyecan yarattığı vurgulandı. Haberde, Başbakan Erdoğan için “Boğaz’ın güçlü adamı” ve “Türk Cumhuriyeti’nin en etkili figürü Recep Tayyip Erdoğan” ifadeleri kullanıldı.
Österreich ve Heute gazetesi ise “Erdoğan’ın adaylığı kesinleşti” başlığıyla duyurduğu haberinde, “Erdoğan’ın cumhurbaşkanı olarak ülkeyi bir 10 yıl daha yönetmek istediğini” yazdı.
Çin basını
Çin’in resmi ajansı Şinhua, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın cumhurbaşkanı adayı olmasını flaş haber olarak duyurdu.
“Türkiye Başbakanı Cumhurbaşkanlığı için yarışacak” başlığını kullanan Şinhua, Erdoğan’ın uzun zamandır beklenen adaylığının bugün Ankara’da AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Mehmet Ali Şahin tarafından açıklandığı bilgisini verdi.
Haberde, Erdoğan’ın yanı sıra cumhurbaşkanlığı için iki muhalefet partisinin (CHP ve MHP) Ekmeleddin İhsanoğlu’nu, Halkların Demokratik Partisi’nin de eş genel başkan Selahattin Demirtaş’ı aday gösterdiği belirtildi.
Balkan medyasından cumhurbaşkanının ilk kez halk tarafından seçileceği vurgusu
Anadolu Ajansı’nın (AA) BHS (Boşnakça, Hırvatça, Sırpça) servisi ile başta Bosna Hersek olmak üzere Balkanlar’daki gazete, televizyon ve haber sitelerine servis edilen Başbakan Erdoğan’ın cumhurbaşkanı adaylığı haberi, ilk sıralarda yer buldu.
Bosna Hersek’in en köklü gazetelerinden biri olan ”Oslobodjenje”nin haber sitesinin manşetinde yer alan haber, ”Erdoğan, Türkiye’deki cumhurbaşkanlığı seçimlerine aday oldu” başlığı ile yayımlanırken, haberin detayında Erdoğan’ın, Türkiye’de cumhurbaşkanının ilk kez halk tarafından doğrudan belirleneceği seçimlerde yarışacağına vurgu yapıldı.
Balkanlar’ın en önemli medya kuruluşlarından biri olan Bosna Hersek merkezli El Cezire Balkans da ”Erdoğan, Türkiye’deki cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aday” başlığını kullandı.
Haberin detayında ise AK Parti’nin bugün resmen cumhurbaşkanı adayını kamuoyuna duyurduğu, yeni cumhurbaşkanının ilk kez halk tarafından seçileceği ve görev süresinin beş yıl olacağı vurgulandı.
Bosna Hersek’in önemli televizyonlarından biri olan FACE TV de Başbakan Erdoğan’ın adaylığını bültenin ilk sırasında duyurdu. ”Erdoğan, resmen Türkiye Cumhurbaşkanlığına aday” başlığını kullanan televizyon, AK Parti’nin Başbakan Erdoğan’ın adaylığını oybirliği ile kabul ettiğine vurgu yaptı.
Ülkenin önde gelen haber sitelerinden ”Vijesti” de Başbakan Erdoğan’ın adaylığı haberine manşetten yer ayırdı. ”AK Parti’nin cumhurbaşkanı adayı Erdoğan” başlığını kullanan site, haberin detaylarında cumhurbaşkanlığı seçim sürecine ve diğer cumhurbaşkanı adaylarına yer verdi.
“Artık Türkiye’nin adımları daha güçlü duyulacak”
Sırbistan’ın önde gelen gazetelerinden ”Kurir” de Başbakan Erdoğan’ın adaylığını okuyucuları ile paylaştı. ”Başbakan Erdoğan, Türkiye Cumhurbaşkanlığına aday” başlığı kullanılan haberde, Başbakan Erdoğan’ın adaylığının AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Mehmet Ali Şahin tarafından duyurulduğu ve seçimlerin ilk turunun 10 Ağustos’ta yapılacağı ifade edildi.
Sırbistan’ın B92 televizyon kanalı da haberinde, ”Erdoğan, resmen cumhurbaşkanı adayı” başlığını kullandı. Haberde, “son on yıldır Türkiye’ye damga vuran Başbakan Erdoğan’ın seçimleri kazanması halinde en az beş yıl daha devletin zirvesinde olacağı” yorumu yapıldı.
Sırbistan’ın resmi haber ajansı TANJUG da “Erdoğan, Türkiye Cumhurbaşkanlığına aday” başlığını tercih etti. Ajans, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün yeniden aday olmayacağına dair yaptığı açıklamaya da yer verdi.
Başbakan Erdoğan’ın adaylığı, Sırbistan’ın güneyinde Boşnak nüfusun yoğun olarak yaşadığı Sancak bölgesinde de yankı buldu.
Bölgenin önemli haber sitelerinden ”Sancak Haber”, ”Erdoğan cumhurbaşkanı adayı – Artık Türkiye’nin adımları daha güçlü duyulacak” başlığını kullandı.
Azerbaycan basını
Azerbaycan basını, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın cumhurbaşkanı adayı gösterilmesini flaş haber olarak duyurdu.
APA haber ajansı, Erdoğan’ın adaylığı ile ilgili verdiği haberde, adaylık açıklamasının 4 bin kişinin katıldığı törende yapıldığına dikkat çekti.
APA TV de Erdoğan’ın adaylığını son dakika gelişmesi olarak duyururken, TREND haber ajansı manşetinde, “Erdoğan’ın cumhurbaşkanlığı adaylığı resmen açıklandı” ifadesini kullandı.
Yeni Müsavat Gazetesinin internet sitesi ise “AK Parti cumhurbaşkanı adayının ismini açıkladı: Recep Tayyip Erdoğan” başlığıyla hazırladığı haberi manşetten verdi.
Başbakan Erdoğan’ın cumhurbaşkanı adayı olması, birçok televizyon kanalı ve haber sitesinde de son dakika haberi olarak duyuruldu.
“Türkiye tarihinde yeni bir sayfa”
Rus resmi haber ajansı Ria-Novosti, adaylık haberini son dakika olarak verirken, “Cumhurbaşkanlığı seçimleri Türkiye tarihinde yeni bir sayfa açacak” başlığıyla verdiği haberde, Başbakan Erdoğan’ın açıklamalarına geniş yer ayırdı.
İtar-Tass haber ajansı da oldukça geniş bir haber yayınlarken, Türkiye’de cumhurbaşkanlığı adayları ve seçimler hakkında bilgi verdi.
Rusya’nın önemli gazetelerinden Kommersant, Başbakan Erdoğan’ın cumhurbaşkanı adayı olmasını beklendik bir gelişme olarak görerek,”Erdoğan, Türkiye’nin en parlak politikacısı. Erdoğan’ın Cumhurbaşkanı olmasıyla, Türkiye parlamenter sistemden cumhurbaşkanın yetkisinin daha geniş olduğu bir sisteme geçecek” ifadelerini kullandı.
Başbakan Erdoğan’ın cumhurbaşkanlığı adaylığı, Rusya’nın diğer önemli gazetelerinden Gazeta.ru, Vedomosti ve İzvestiya’nın isternet sitelerinde de yer aldı.
İran basını
Başbakan Erdoğan’ın cumhurbaşkanlığı adaylığının açıklanmasına İran basını da geniş yer ayırdı.
İran’ın İngilizce yayın yapan televizyon kanalı Press Tv, “Başbakan Erdoğan’ın seçimleri kazanması ve siyasi liderliğini 2019’a kadar sürdürmesinin beklendiğine” yer verildi.
Ağustos ayında yapılacak seçimlerin Türkiye’de bir ilk olduğuna yer verilen haberde, cumhurbaşkanının ilk defa parlamento tarafından değil doğrudan halk tarafından belirleneceğine vurgu yapıldı.
Fars Haber Ajansı da Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün aday olmayacağını açıklamasının ardından, Erdoğan’ın adaylığının “sürpriz olmadığını” yazdı.
İran basınında yer alan haberlerde, Erdoğan’ın cumhurbaşkanlığı yarışındaki rakiplerinin Ekmeleddin İhsanoğlu ile Selahattin Demirtaş olduğu ancak kamuoyu yoklamalarının “yarışı Erdoğan’ın kazanacağını gösterdiği” yorumları yapıldı.
ABD basını
ABD’nin önde gelen gazetelerinden New York Times, Erdoğan’ın adaylığını, “Protesto gösterileri ve soruşturmalar sonrasında hayatta kalan Erdoğan, cumhurbaşkanlığına aday” başlığıyla duyurdu.
Erdoğan’ın bu kararının, kendisini büyük olasılıkla gelecek yıllarda Türkiye’nin baskın siyasi figürü haline getireceğini belirten gazete, “Erdoğan, 10 yıldan fazla sürdürdüğü iktidarıyla şimdiden Türkiye’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ten sonraki en önemli siyasi lider olarak kabul ediliyor. Cumhurbaşkanı olması durumunda Atatürk’ün mirasının bile ilerisine geçebilir” ifadelerine yer verdi.
Analistlerin yorumlarına da yer veren gazete, Erdoğan’ın kazanmasına kesin gözüyle bakan uzmanların, Erdoğan’la birlikte cumhurbaşkanlığı makamının, temsili öneminin ötesinde çok daha güçlü bir makam haline gelmesini beklediklerini belirtti.
Başbakan Erdoğan’ın AK Parti tarafından cumhurbaşkanı adayı olarak açıklanmasına Washington Post da geniş yer verdi. AP haber ajansından alıntılar yapan gazete, haberi, “Türkiye Başbakanı, cumhurbaşkanlığı makamına talip” başlığıyla duyurdu.
Haberde, Başbakan Erdoğan’ın Türkiye’de ilk kez halk tarafından belirlenecek cumhurbaşkanlığına adaylığının, binlerce destekçisi önünde duyurulduğu belirtildi. Gazete, “Bu adım, Türk politikasına 10 yılı aşkın süredir hükmeden Erdoğan’ı ülkenin ‘dümeninde’ en azından 5 yıl daha tutabilir” yorumuna yer verdi.
2003 yılından itibaren iktidarda olan Erdoğan’ın, parti içi kurallar nedeniyle tekrar başbakan seçilmesinin engellendiği bilgisi verilen haberde, “Türkiye’nin ekonomik yükselişine başkanlık eden ancak aynı zamanda son dönemde gittikçe artarak otoriterleşen bir yön izleyerek öfkeyi kışkırtan liderin cumhurbaşkanlığı sevdası, uzun süredir konuşuluyordu” ifadesine yer verildi.
Gazete haberinde “Türkiye’deki cumhurbaşkanlığının büyük ölçüde sembolik bir makam olduğu ancak Erdoğan’ın, cumhurbaşkanına daha fazla güç veren bir sistemi desteklediğini söylediği” kaydedildi. Gazete, Erdoğan’ın “Kendisine oy verseler de vermeseler de seçilmesi durumunda herkesin cumhurbaşkanı olacağım” sözlerini kullandı.
Wall Street Journal gazetesi de internet sitesinde, “Erdoğan cumhurbaşkanlığı için aday” başlıklı haberinde, şu ifadeye yer verdi:
“Aylardır süren spekülasyonların ardından, Başbakan Erdoğan salı günü Türkiye’nin en kötü gizlenen siyasi sırrını açıklığa kavuşturdu: Erdoğan, engin gücünü yaymak ve diğer bir 10 yıl daha ülkeyi yönetmesi için tasarlanmış adımla, ülkenin ilk doğrudan cumhurbaşkanlığı seçimleri yarışına girecek.”
Ankara’da 4 bin parti üyesi ve hükümet yetkilileri önünde yapılan duyurunun, 10 Ağustos’ta doruğa ulaşacak yarışın başlangıcının işareti olduğu kaydedilen haberde, Başbakan Erdoğan’ın seçim için çok popüler olduğu vurgulandı.
Gazete, “12 yıldır iktidarda bulunan, bir yıldır seyrek görülen hükümet karşıtı gösterilere ve yolsuzluk skandalına rağmen popülerliğini kaybetmeyen” Erdoğan’ın, parti içi kurallar nedeniyle tekrar başbakanlık koltuğuna oturamayacağını belirtti.
Amerikan haber sitesi Daily Beast, Erdoğan’ın adaylığının açıklanmasına ilişkin haberinde, Türkiye’de cumhurbaşkanlığı makamının sembolik olduğu ancak “Erdoğan’ın gücünü önemli derecede genişletebileceğinden şüphe edildiği” iddiasında bulundu.
Danimarka basını
Başbakan Erdoğan’ın cumhurbaşkanı adayı olarak açıklanması Danimarka basınında geniş yer buldu.
Ülkenin en büyük gazeteleri Politiken, Ekstra Bladet, Jyllands Posten, Information, Kristelig Dagblad ve ekonomi gazetesi Börsen ile haber ajansı Ritzau tarafından servis edilen haberlerde “Türkiye’nin güçlü adamı cumhurbaşkanı olmak istiyor” denildi.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in makam değişiklerini ön plana çıkartan BT gazetesi ise Erdoğan’ın da Putin gibi başbakanlıktan cumhurbaşkanlığı makamına geçeceğini yazdı.
Türkiye’de ilk defa cumhurbaşkanlığı seçiminde halkın oy kullanılacağına işaret edilen haberlerde, son 1 yıl içinde hükümetin çok fazla eleştiri almasına rağmen halkın yerel seçimlerde Erdoğan’a destek verdiği ifade edildi.
Erdoğan’ın, cumhurbaşkanlığı seçiminde favori olduğu vurgulanırken, cumhurbaşkanlığı makamını daha güçlü yapmak istediği belirtildi.
Norveç basını
Norveç gazetelerinden Dagbladet, Erdoğan’ın adaylığını açıklamasının sürpriz olmadığını yazdı. Gazete, Erdoğan’ı seçimin favorisi olarak da gösterdi.
Türkiye’de Cumhurbaşkanlığı makamının sembolik bir değere sahip olduğunu ancak Erdoğan’ın seçilmesi durumunda kanun değişikliği yapılarak daha fazla yetkiye sahip bir makama dönüşeceği görüşünün hakim olduğunu aktaran gazete, Türkiye uzmanı Daniella Kuzmanoviç’in “Eğer Erdoğan seçilirse ki öyle görünüyor, ülkeyi tekrar Ortadoğu’da önemli bir aktör haline getirecektir. Rakipleri tarafından otoriter bir yönetim anlayışına sahip olduğu gerekçesiyle eleştirilen Erdoğan, İslami taban tarafından sevilen bir isim” yorumuna yer verdi.
Yarı resmi haber ajansı NRK’de yer alan haberde ise adaylığını açıklayan Başbakan Erdoğan’ın popüler bir politikacı olduğu ancak muhalefetin, Erdoğan’ın seçilmesi halinde otoriter bir devlet anlayışının hakim olacağını savunduğu belirtildi.
AA | ANKARA