Bedelini ödeyecekler

Başbakan Erdoğan, Türk bayrağının indirilmesi olayına dair, “Çocuk olması bizi ilgilendirmez. Bedeli neyse bunun bedelini de onu oraya gönderenler, kendisi, onlar da ödeyecektir” dedi.

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Diyarbakır’da Türk bayrağının gönderden indirilmesi olayıyla ilgili, “Bunun çocuk olması bizi ilgilendirmez. Bir çocuk bizim kutsalımız olan bayrağı alma mahareti gösteriyorsa bunun bir karşılığı muhakkak ki olacaktır” dedi.

Başbakan Erdoğan, Başbakanlık Merkez Bina’da, İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ile baş başa ve heyetler arası görüşmesinin ardından ortak basın toplantısı yaptı.

Erdoğan, konuk Cumhurbaşkanı Ruhani’yi Türkiye’de ağırlamaktan memnuniyet duyduğunu ifade etti.

Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi’nde verimli bir toplantı gerçekleştirdiklerini dile getiren Erdoğan, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ile İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani arasında imzalanan 10 ayrı sözleşme ve anlaşmanın da iki ülke için hayırlara vesile olmasını temenni ettiğini belirtti.

Türkiye ve İran’ın bölgenin en köklü iki devleti olduğunu ve dostluk ilişkilerinin birçok ülkenin tarihinden daha eskiye dayandığını hatırlatan Erdoğan, “Ortak kültürel değerlerimiz var. Halklarımızı birbirine yakınlaştıran zengin bir hazineye de sahibiz. Dolayısıyla ülkelerimiz arasında çok boyutlu ilişkilerin bugüne kadar var olması, bundan sonra bunların artarak devamı en büyük talebimizdir” değerlendirmesini yaptı.

Görüşmelerinde farklı alanlarda değişik konuların gündeme geldiğini, bakanların da kendi alanlarıyla ilgili görüşmeler yaptıklarını bildiren Erdoğan, “Bilhassa Sayın Cumhurbaşkanı Ruhani’nin seçilmesinden bu yana İran’la olan ilişkilerimiz daha da mesafe aldı, daha da yoğunluk kazandı. Bugün tabii bu toplantıda özellikle Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi mekanizmasının kurulması ve bunun yanında Tercihli Ticaret Anlaşmasıyla ilgili olarak da yarın (Bugün) yazılı olarak alınacak olan belgeyle birlikte, bunu da bizler Meclis kapanmadan, Meclis’ten geçirmek suretiyle Tercihli Ticaret Anlaşmasının içeriği noktasında bu süreci çok daha farklı bir şekilde hızlandırmak istiyoruz” diye konuştu.

Cumhurbaşkanı Ruhani’yle öğle yemeğinde de bir araya geldiklerini ve görüş alışverişlerinin ikili olarak devam ettiğini aktaran Başbakan Erdoğan, görüşmelerine Türkiye ile İran arasındaki ilişkilerin yanı sıra bölgesel konuları ilave ettiklerini ve Suriye, Irak, ve Mısır’daki bütün gelişmeleri değerlendirme fırsatı bulduklarını söyledi. Erdoğan, “Dışişleri bakanlarımız biliyorsunuz bu konseyin sekreteryasını yürütüyorlar ve bu sekreteryanın yanında kalkınma, ekonomi, ticaret, enerji, ulaştırma, haberleşme sanayi, içişleri, kültür ve turizm alanlarında sorumlu olan bakanlarımız bu toplantıya katıldılar ve muhataplarıyla da görüşmeleri yaptılar” bilgisini verdi.

Türkiye ile İran arasındaki ticaret rakamlarının iktidara geldikleri günden 2012 yılına kadar 10 kat arttığını söyleyen Başbakan Erdoğan, şöyle devam etti:

“2012 yılına kadar böyle bir geliş, 2012 yılının sonunda küsuratı söylemiyorum, 22 milyar dolara ulaştı. Tabii bir hedef belirlemiştik İran seyahatinde. O da 2015 sonu itibarıyla 30 milyar dolara ulaşmak. Malum 2013 yılında 14,5 milyar dolara düştü. Bu da yaptırımlar nedeniyle. Şimdi bunun yeniden toparlanması için bir gayretin içerisine özellikle bu Yüksek Düzeyli Stratejik Konsey’le girmemiz, Tercihli Ticaret Anlaşmasıyla girmemizin gereğini aramızda paylaşmış bulunuyoruz ve bu olumsuz gidişatı durdurmak ve 30 milyar dolar hedefini yakalamak taraflarca zaten benimsenmiş bir siyasi iradedir.”

Türk işadamlarının İran’da iş yapma noktasında ilgili ve istekli olduklarını anlatan Erdoğan, yarın (Bugün) Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğinde toplantı yapılacağını hatırlattı. Erdoğan, şunları söyledi:

“Temenni ediyorum ki bu toplantı da yeni bir sıçramanın, yeni bir adımın ilk adımı olur. Bu konuda da işadamlarımızın burada çok daha duyarlı olacaklarına inanıyorum ve konuyla ilgili olarak gerek kültür ve turizm noktasında frekansların artırılması, noktaların çoğaltılması konusundaki görüşmelerimizi yaptık. Karayolu taşımacılığında görüşmeler olacak aynı şekilde yine doğalgazla ilgili olarak ilgili bakanlarımız görüşmelerini aralarında yapıp, bu konuda neler yapabileceğiz, ne gibi adımlar atacağız bunları da aramızda görüşme, konuşma fırsatını bulduk.

İran’ın tabii özellikle bunların hallolması noktasındaki iradesi gerçekten karşılıklı irade olarak çok çok önem kazanıyor ve burada karşılıklı bir dayanışmayla süreci hızlandırırsak inanıyorum ki 2014 ve 2015 çok daha farklı olacaktır. Aşılmaması için bu engellerin hiçbir sebep yok.”

Erdoğan, Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi’nin kurulması ve ilk toplantının başarıyla sonuçlandırılmasına olan katkılarından dolayı konuk Cumhurbaşkanı Ruhani ve heyetine teşekkürlerini iletti.

Soruları yanıtladılar

Başbakan Erdoğan, bir gazetecinin, İran’dan ithal edilen doğalgazın fiyatıyla ilgili sorusu üzerine, “İki bakanımız görevlendirildi, çalışacaklar. Bu konuda inşallah temenni ederim ki arzulanan mutabakatı sağlarlar” yanıtını verdi.

Mutabakatın sağlanması halinde, İran’dan ithal edilen doğalgaz miktarını artırma fırsatının yakalanmış olacağını ifade eden Erdoğan, şunları kaydetti:

“Çünkü halkımıza daha ucuz doğalgazı nasıl veririz? Bunun arayışı içerisindeyiz ve doğalgaz çevrim santrallerinden de ürettiğimiz enerjinin daha ucuza üretilmesinin böylece imkanını yakalamış oluruz. Bu konuda değerli kardeşim Sayın Cumhurbaşkanı gerekli talimatı verdi. Ben de Bakanıma talimatı verdim. Bu gece çalışacaklar. Temenni ederim ki süratle burada bir neticeye varılır. Böylece bundan sonraki süreç, yeni formül üzerinde yeni tablo üzerinde de devam eder.”

Diyarbakır’da Türk bayrağının gönderden indirilmesi

Başbakan Erdoğan, Diyarbakır’da 2. Hava Kuvvetleri Komutanlığında Türk bayrağının gönderden indirilmesiyle ilgili soruya da şu yanıtı verdi:

“İkinci Hava Kuvvetleri Komutanlığında, Diyarbakır’daki bu bayrak indirilmesi konusu, bununla ilgili olarak benim söyleyebileceğim herhalde en şiddetli cümle neyse onu siz benden duymuş olun. Konuyla ilgili olarak, İçişleri Bakanım hemen teftişi başlatmış durumdadır. Tabii oradaki ilgili komutan ile alakalı da bunlar teftişin içerisindedir. Bunun çocuk olması bizi ilgilendirmez. Bir çocuk bizim kutsalımız olan bayrağı alma mahareti gösteriyorsa bunun bir karşılığı muhakkak ki olacaktır. Bedeli neyse, bunun bedelini de onu oraya gönderenler, kendisi, onlar da ödeyecektir.”

“Çocuktur diye bizim bayrağımıza, kutsalımıza bu şekilde saldırmak suretiyle buna sessiz kalmamız mümkün değildir” ifadesini kullanan Erdoğan, şöyle devam etti:

‘Direğe tırmanıyor dikkat edin. Sokakta, çarşıda, pazarda bir bayrağı elinden düşürmüyor, direğe tırmanıyor. Direkten, bayrağımızı indirme cüretinde bulunabiliyor. Orada görevli olan askerdi, komutandı, bu teftişten sonra hepsi bunun bedelini ödeyecektir. Ben bunu özellikle söylüyorum.”

“Provokasyonlara karşı milletçe dik durmamız lazım”

Son günlerde yaşanan olaylarla ilgili halka bir çağrıda bulunmak istediğini ifade eden Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Bütün bu olaylar karşısında bilesiniz ki bu çözüm sürecini ortadan kaldırmaya yönelik atılan adımlardır. Bu süreci provoke etmeye yönelik adımlardır ve bu çözüm sürecine yönelik bu provokasyonlara karşı milletçe dik durmamız lazım. En azından Diyarbakır’da o annelerin ortaya koyduğu tavrı tüm bölge insanının aynı şekilde koymasını, hatırlatmasını istiyorum. Tokat’taki vatandaşın ortaya koyduğu tavrı aynı şekilde herkesin ortaya koymasını söylüyorum. Kalkıp de yol kesmek, bu eşkıya işidir terörist işidir.”

Yol kesme eylemlerine de değinen Erdoğan, “Yol kesenler de bundan böyle bedelini onlar da ödeyeceklerdir. Bu konuda ilgili bakanlarıma gerekli talimatlar verilmiştir. Onlar da ilgili olan bütün mercilere gerekli talimatları vermişlerdir. Ülkemizin huzurunu ülkemizin mutluluğunu kimsenin bozmaya ortadan kaldırmaya hakkı yoktur” ifadesini kullandı.

İran Cumhurbaşkanı Ruhani

Sözlerine, sıcak misafirperverlik ve iki ülkenin yeni bir yolda attığı adım dolayısıyla teşekkür ederek başlayan İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, “İki ülke, ilişkileri artırma, bölgesel ve uluslararası iş birliklerini artırma doğrultusunda karar vermişlerdir. YDSK toplantısının ilkini bugün yaptık. Çok dostane ve samimi bir ortamda gerçekleşti. Her iki taraf da kendi düşüncelerini beyan ettiler” diye konuştu.

Ruhani, gün içerisinde dört önemli toplantıda düşüncelerini aktardıklarını belirterek, şöyle devam etti:

“Sabah Sayın Cumhurbaşkanı ile ikili bir toplantı yaptık ve daha sonra bakanların ve yetkililerin katılımıyla ortak bir toplantı yaptık. Daha sonra Başbakan ile ikili ilişkileri çok geniş biçimde ele aldık. Neredeyse bütün ikili sorunları gözden geçirdik. İki ülke ilişkilerinde ilerlemesi gereken ekonomik, siyasi, bölgesel ve uluslararası konuları ele aldık. En sonunda YDSK toplantısı yapıldı ki Sayın Başbakan, saygıdeğer bakanlar, ben ve benim beraberimdekiler bu toplantıda gündemde olan sorunları gözden geçirdik ve tartıştık.”

İki ülkenin stratejik, ekonomik hedeflere ulaşma, özel sektörün yatırımları, kültürel, bilimsel, bölgesel ve uluslararası konularda istişarelere devam etme konusunda kararlı olduğunu vurgulayan Ruhani, “Biz, bugün ilişki kapasitemizi enerji alanında gaz, petrol ve elektrik alanında geliştirmeye karar verdik. Tabii ki bazı pürüzler vardır bu alanlarda. İki ülkenin enerji bakanlarının görüşmeleri lazım” ifadesini kullandı.

“Her iki tarafın da amaçları da aslında ortaktır”

Ruhani, kara ve hava ulaşımı ile raylı sistem konularında ilişkilerin geliştirilmesine karar verildiğine değinerek, “Biz, bu şekilde İran’ın güney kısmı ve serbest sularını, Fars Körfezi’ni, Umman Denizi’ni Karadeniz’e ve Akdeniz’e bağlayalım. Her iki ülkenin yatırım konusunda gerekli kolaylıkların yatırımcılara yapılmasına karar verdik. Bankacılık alanında gelecek haftalar içerisinde toplantılar yapılmasına da karar verdik. Bankacılık konusundaki iş birliğini artırmak ve ticaretimiz için kolaylıklar yapılsın. Turizmle ilgili yatırımlar konusunda kararlar aldık” değerlendirmesinde bulundu.

“Her iki tarafın da amaçları aslında ortaktır” diyen Ruhani, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Birçok konuda aynı şekilde düşünüyoruz. Çok yakın düşündüğümüz konularda ilişkilerimizi daha da artırmaya karar verdik. Mesela Irak, Suriye veye Kuzey Afrika ile ilgili ve uluslararası konularda. Nükleer konusunda bizim düşüncelerimiz hep ortaktır. Türkiye, nükleer konusunda bizimle her zaman işbirliği yapmıştır. Hem P 5+1 müzakerelerinde hem de barışçıl nükleer enerji isteyen bütün ülkelerin hakkını verme konusunda. Ayrıca bölgenin tamamıyla nükleer ve kitle imha silahlarından arındırılması konusunda da aynı şeyi düşünüyorlar.”

Ruhani, özellikle aşırıcılık, şiddet ve terörizmle mücadele konusunda iki ülkenin aynı doğrultuda düşündüğünü vurguladı.

Ziyaretini iki ülkenin ilişkilerinde bir dönüm noktası olarak nitelendiren Ruhani, “İki ülkenin amacı ticari ilişkilerini 15 milyar dolardan 30 milyar dolara çıkarmaktır. Bu da bugün aldığımız kararlarla ve alacağımız kararlarla inşallah gelecek yıl yerine getirilecektir” diye konuştu.

“Bizim iki ülkenin kolaylaştırıcı rolüne ihtiyacımız vardır”

Ruhani, 2015’in sonuna kadar ticaret hacmin artırılmasına yönelik bir soruya, “Bugün yaptığımız görüşmelerden sonra kesinlikle bu amaca ulaşacağız. Bizim iki ülkenin kolaylaştırıcı rolüne ihtiyacımız vardır” yanıtını verdi.

İran’ın Birleşmiş Milletler’de (BM) şiddetle ve aşırıcılıkla mücadele gününün belirlenmesini önerdiğinin hatırlatılması üzerine ise Ruhani, terörizme ses çıkarmayan ülkelerin bugün pişman olduklarını, pişmanlık duymayanların ise yarın olacaklarını aktardı.

“İran ve Türkiye iki komşu, güçlü ve Müslüman ülke olarak rahmani İslam’a inanıyorlar” diyen Ruhani, şunları söyledi:

“İki ülkenin iş birliği hem şiddet ve aşırıcılıkla mücadele için çok önemli olacaktır. İki ülke dışişleri bakanlıkları bölgesel ve uluslararası konularla ilgili büyük rol alabilir. Çok mutluyuz ki iki dışişleri bakanımız geçen senelerde sürekli görüşmeler yaptı.”

Ruhani, terörizmle mücadelenin bugün herkesin görevi olduğunu anlatarak, “Özellikle de bölgemiz ve iki ülkemiz için bir görevdir. Bir farz ve bir gerekliliktir her ikimiz için. Hem istikrar hem de bölgenin kalkınması için” ifadesini kullandı.

“Evet, tebrik mesajı gönderdim”

Bundan sonraki süreçte İran’ın doğalgaz konusunda bir fiyat indirimine gitmesinin söz konusu olup olmadığı sorusu üzerine ise Ruhani, “Gaz konusunda Sayın Başbakan’ın Tahran’a yaptığı ziyarette konuştuk. Ayrıca bugün de YDSK toplantısında konuştuk. İlgili bakanların bu gece oturup görüşmeleri ve çok hızlı bir şekilde sonuca varabilmeleri için görüşmelerine devam etmeleri kararını aldık” diye konuştu.

Ruhani, “Gazın fiyatı çeşitli parametrelere bağlıdır ve kendine özel bir formülü vardır. İki ülkenin gaz fiyatıyla ilgili diğer açılardan haberdar olmaksızın karar vermesi o kadar da kolay değil” dedi.

Suriye’deki devlet başkanlığı seçimlerine ilişkin bir soruya karşılık da Ruhani, bu ülkenin güvene ve iyi bir konuma ulaşması için önünde uzun bir süre bulunduğunu belirterek, “Birçok iş yapılması gerekiyor. Bizim için önemli olan şudur ki Suriye’de akan kan dursun, çatışmalar dursun ve çeşitli ülkelerden gelen terörist gruplar oradan çıkartılsın. Suriye’nin geleceği kendi halkının elinde olsun” ifadesini kullandı.

Ruhani, “Suriye’de Beşer Esed’de kutlama mesajı gönderip göndermediğine” yönelik soruyu ise “Evet, ben tebrik mesajı gönderdim” diye yanıtladı.

AA | ANKARA