Posted by Gazeteci
May 05, 2018

Hollanda’da ‘Turk’ soyadlı yahudiler ( Arşiv Haber )

Amsterdam Sürgün merkezi anıtı ve Türk soyadlı yahudiler

Amsterdam’daki Plantage semti, ikinci dünya Savaşı öncesi,Yahudilerin yaşadığı en kalabalık yerlerden biriydi.1892’ de inşa edilen Hollandsche Schouwburg, 1940’a kadar çok pöpüler tiyatro binası olarak kullanılıyordu.1941 yılında Almanlar tarafından işgal edilerek, yahudileri toplama ve sürgün merkeziydi. Savaş sonrası 1947’de ‘’Joodse Schouwburg’’ yahudi binası olarak değişti. 1962’yılında savaş anıtı oldu.

İkinci dünya savaşı sırasında (1942-43) Hollandalı yahudiler alman işgalciler tarafından binlerce erkek, kadın ve çocukları alıp Westerbork’a götürüldü ve hemen hemen hepsi öldürüldü. Şimdi ölenlerin anısına sonsuz bir alev gibi Holokost sırasında öldürülen 6.700 yahudi halkının isimlerini taşıyan anma ışıklı duvara sembolize edilmiştir, 104 bin’den fazla Hollandalı yahudilerinin ismleri ve ayrıca Türk soyadı taşıyan 114 isim bulunmaktadır.

Anıt meydandaki duvarlarda yakınları ve ziyaretçiler, ölenlerin hatırlanması için yanlarında getirdikleri kağıtlarda görüşlerini içeren yazıları süs iale çiçeklerine asarak anmaktadırlar. Sadece süs lalelerden olmasının anlamı ise (1944 işgalini sembölize etmektedir).

1942 yılından itibaren Hollanda’daki Alman işgal kuvvetleri, yahudileri Doğu Avrupa’ya nakletmek amacıyla büyük bir operasyon başlattı. Yahudi ailelere, doğuda çalışmak için valizlerini hazırlamaları yazılı olarak bildirdi. Evlerinden alınıp Drenthe bölgesindeki Westerbrok’ ta bulunan geçici kampa gitmek üzere trene doldurdular ve oradan da Doğu Avrupa’daki ölüm kamplarına getirdiler. Hollanda’dan gönderilen 100.000’den fazla Yahudi erkek, kadın ve çocuk bu kamplarda öldürüldü. Toplamda yaklaşık altı milyon Avrupalı yahudi öldürüldü.

Tarihçe

1933 yılında yahudilerin haklarından azaltılması ile adım adım başlayan felaket, sonunda Nazi hükümetinin eline geçirebildiği bütün Avrupa yahudilerini katletmesi ile sona erdi. Bu süreç kaba şekilde üç döneme ayrılabılır. Yahudilerin haklarının ellerinden alınması ve yüksek görevlerden uzaklaştırılmaları.yahudilerin mallarının ve mülklerinin ellerinden alınması ve gettolarda yaşanmaya zorlanmaları.‘’Nihai çözüm’’ toplanıp, ölüm kamplarına götürülmeleri ve orada sistemli olarak büyük kapsamlı bir şekilde gaz odalarında ya da farklı şekillerde öldürülüp cesetlerin yakılması…

İmha kampları

1942 yılında Auschwitz gaz odaları olan imha kamplarına,kurbanlar trenle geldi. Altın dişler ve dolgular, dişçi mahkumlar tarafından ve kadınların saçları kesilirdi.İlk önce, cesetler oldukça derin çukurlara gömülürdü ve alçıyla kaplanırdı. 1942 Hitler’in emriyle,çukurlardan çıkarılıp yakıldılar.